Đề xuất doanh nghiệp được xây nhà ở công nhân trong khu công nghiệp

Cụ thể, theo HoREA, chi phí đầu tư xây dựng nhà ở và thuê nhà lưu trú cho công nhân cần được công nhận là chi phí hợp lệ, được hạch toán vào chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Đồng thời, Hiệp hội cũng kiến nghị mở rộng quy định, cho phép doanh nghiệp trong khu công nghiệp được thuê nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân ngoài phạm vi khu công nghiệp.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, cho biết Luật Nhà ở 2023 chỉ quy định doanh nghiệp được phép thuê nhà lưu trú trong khu công nghiệp để bố trí cho công nhân. Tuy nhiên, chưa có điều khoản về việc doanh nghiệp có thể thuê nhà ở xã hội ngoài khu công nghiệp hay tự đầu tư xây dựng nhà lưu trú cho lao động của mình.

Hiện, nhu cầu nhà ở của công nhân tại các khu công nghiệp rất lớn, trong khi nguồn cung nhà ở xã hội, nhà lưu trú còn hạn chế. Nhà ở thương mại lại có giá quá cao, khiến nhiều lao động khó tiếp cận. Do đó, HoREA đề xuất Chính phủ hỗ trợ chính sách để giúp doanh nghiệp sản xuất, dù không kinh doanh bất động sản, vẫn có thể tự tạo lập chỗ ở cho công nhân.

Việc bổ sung các quy định này sẽ giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong giải quyết vấn đề nhà ở, đồng thời tạo điều kiện để người lao động an tâm gắn bó, góp phần ổn định nguồn nhân lực và thúc đẩy phát triển bền vững các khu công nghiệp.

Bên cạnh đó, HoREA cũng đề nghị có cơ chế hỗ trợ tài chính để khuyến khích doanh nghiệp xây dựng nhà lưu trú công nhân, bao gồm ưu đãi thuế, tiếp cận vốn vay ưu đãi và cơ chế đối ứng từ Nhà nước nhằm giảm gánh nặng tài chính.

Trước đó, nhiều doanh nghiệp cũng đã đề xuất được mua đất, xây nhà và bán trả góp cho lao động của mình. Tức là doanh nghiệp bỏ tiền ra xây dựng, người lao động sau khi nhận nhà hàng tháng trích lương trả dần. Cách làm này giúp lao động có nhà nhưng rào cản lớn nhất hiện nay là thủ tục pháp lý.

Tính đến cuối quý 2/2024, ông Nguyễn Huy Khánh, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động TP. Hà Nội, cho biết thành phố có hơn 270.000 doanh nghiệp với khoảng 2,7 triệu lao động. TP. Hà Nội hiện có 10 Khu công nghiệp và chế xuất, Khu công nghệ cao Hòa Lạc với 661 doanh nghiệp và khoảng 167.000 lao động, trong đó hơn 80% là lao động ngoại tỉnh.

Vấn đề nhà ở cho công nhân lao động vẫn là yêu cầu bức xúc hiện nay. Khoảng hơn 80% công nhân lao động đang phải thuê nhà trọ ở các khu dân cư nên rất mong muốn được mua nhà ở xã hội với mức giá phù hợp để an cư, lập nghiệp.

Còn tại TP. HCM có 18 khu công nghiệp với gần 1.700 doanh nghiệp, sử dụng ít nhất 320.000 lao động. Trong khi đó, toàn thành phố có hơn 1,3 triệu công nhân làm việc trong các nhà máy. Tuy nhiên, hiện chỉ có 16 nhà lưu trú đáp ứng chỗ ở cho gần 22.000 người, phần lớn công nhân còn lại phải thuê trọ hoặc ở nhờ.