Nhà giá rẻ: Doanh nghiệp nội “chê", "ông lớn" từ Trung Quốc, Singapore nhòm ngó

“Đỏ mắt" tìm dự án dưới 25-27 triệu đồng/m2

Năm 2019, mất cân đối trong nguồn cung tiếp tục diễn ra. Quỹ đất không còn, nguồn cung sụt giảm mạnh, phân khúc nhà giá rẻ cho người dân vì thế cũng bị co hẹp đến mức một số chuyên gia cho rằng sắp “tuyệt chủng” tại các đô thị lớn, đặc biệt như ở TP.HCM. Ngay ở Hà Nội, để kiếm được các dự án với giá dưới 25 triệu đồng/m2 gần như “đỏ mắt" không thấy.

Ông Stephen Wyatt, Tổng giám đốc của JLL Việt Nam cho biết, giống như các quốc gia đang phát triển khác, các đô thị tại Việt Nam cũng hiện đang đối mặt với tình trạng mất cân bằng giữa nguồn cung nhà ở sẵn có với việc đáp ứng nhu cầu thực tế.

“Đây là điểm thay đổi rõ rệt so với mười năm trước, khi quy mô trung bình của một hộ gia đình tại đô thị Việt Nam từ hai đến ba thế hệ ngày càng chia nhỏ hơn. Để phục vụ nhu cầu của người dân, một thành phố đang phát triển được kỳ vọng sẽ đáp ứng đầy đủ các nhu cầu cơ bản, bắt đầu từ nhà ở giá rẻ”, Tổng giám đốc của JLL Việt Nam cho biết.

Theo báo cáo JLL, tổng nguồn cung căn hộ đã hoàn thành tại TP.HCM và Hà Nội tính đến quý 4 năm 2019 đạt lần lượt 201.707 căn và 224.179 căn ở tất cả các phân khúc, tương đương với tỷ lệ 17 căn hộ/1.000 người.

"Tỷ lệ này tương đối thấp và chúng ta nên tập trung vào thị trường nhà ở đại chúng, vì đây là phân khúc có nhu cầu nhà ở thực sự", ông Stephen Wyatt nhận định.

Tuy nhiên, thực tế theo thống kê của JLL, nguồn cung tại phân khúc căn hộ cao cấp và sang trọng hiện đang khá cao, đặc biệt là sau khi các dự án đang xây dựng được hoàn thành. JLL ước tính mật độ căn hộ cao cấp trên đầu người tại TP. HCM sẽ đạt mức 3 căn trên mỗi 1000 dân, gần tương đương mức ở BangKok, Kuala Lumpur và Manila, nhưng vẫn cao hơn Jakarta.

Mỗi khu vực sẽ có những khái niệm khác nhau cho nhà ở bình dân dựa vào diện tích sử dụng, chi phí, cơ sở hạ tầng; theo JLL, các yếu tố chính của nhà ở bình dân tại Việt Nam bao gồm quy mô dự án, các tiện nghi cơ bản và vị trí của dự án. Đặc biệt, giá bán phải thấp hơn 1.200 USD (tương đương 27 triệu đồng) trên một mét vuông.

“Những chủ đầu tư mà JLL có cơ hội được nói chuyện tại TP.HCM cho biết họ đang có mức lợi nhuận theo EBITDA ở mức 25-30% trên các dự án nhà ở cao cấp và trung cấp. Các dự án nhà ở bình dân và trung cấp có tốc độ bán tốt hơn do có mức giá thấp. Hơn thế nữa, nguồn cung tại những phân khúc này có mức tăng trưởng chậm hơn so với các dự án cao cấp, do đó sự canh tranh về khách hàng sẽ ít quyết liệt hơn,” ông Stephen chia sẻ.

Vốn ngoại nhăm nhe phân khúc giá rẻ

Ông Nguyễn Mạnh Khởi, Cục Phó Cục Quản lý nhà và thị trường Bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, thị trường đang thiếu nguồn cung nhà ở xã hội và dư nhà ở cao cấp.

Theo ông này, mặc dù các địa phương có quan tâm nhưng nhà ở xã hội đưa vào thị trường vẫn gần như giậm chân tại chỗ. Đó là đối với nhà ở cho người thu nhập thấp tại đô thị, còn nhà ở giá rẻ, nói đúng hơn là nhà ở giá thấp, khoảng 25 triệu đồng/m2 trở xuống cũng đang thiếu trong khi nhu cầu rất lớn.

Ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hội Môi giới BĐS Việt Nam cho biết, sự mất cân đối nguồn cung giữa các phân khúc có biểu hiện mạnh, đặc biệt là tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM. Những khu vực này ngày càng khan hiếm nhà ở cho phân khúc giá rẻ, bình dân. Để tìm kiếm được những căn hộ có mức giá dưới 25 triệu đồng/m2 là vô cùng khó khăn.

Còn đối với phân khúc cao cấp, ông Đính cho biết, phát triển mạnh và phù hợp nhóm đối tượng khách nước ngoài nhưng lại bị giới hạn tiêu thụ bởi quy định lượng sản phẩm cho người nước ngoài trong mỗi dự án.

Ông Stephen Wyatt, Tổng giám đốc của JLL Việt Nam cho rằng, đô thị ngày nay phải đối mặt với nhiều thử thách, khan hiếm quỹ đất sẵn có và giá bất động sản tăng cao. Dân số tăng nhanh khiến các dịch vụ cơ sở hạ tầng cơ bản bị quá tải, thiếu khả năng tiếp cận các dự án, và suy thoái môi trường. Việc tiếp cận được quỹ đất vẫn là một trở ngại lớn đối với hầu hết các nhà đầu tư.

Đối với các dự án nhà ở và thương mại, các nhà đầu tư nước ngoài thường tìm kiếm những khu đất “sạch” (quỹ đất đã hoàn thành thủ tục bồi thường, giải phóng mặt bằng, hoàn tất thanh toán chi phí sử dụng đất, có quyền sử dụng đất, và kế hoạch phát triển tốt).

Tuy nhiên, theo đại diện JLL, những dự án như trên là rất hiếm, bởi lẽ thị trường bất động sản Việt Nam vẫn còn non trẻ. Do đó, hầu hết các nhà đầu tư nước ngoài thường tìm đến sự hỗ trợ của các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp để có thể gia nhập vào thị trường.

Theo quan sát của JLL, hiện tại đang có hàng trăm triệu đô la đang chờ được đầu tư vào thị trường ở hầu hết các phân khúc bất động sản. Rất nhiều sự quan tâm về nhà ở giá rẻ tại Việt Nam từ các nước như Nhật, Hàn Quốc, Singapore, với sự gia tăng đáng kể của các nhóm đầu tư từ Trung Quốc.

Mặc dù nhiều sự quan tâm, nhưng không nhiều nhà đầu tư có khả năng đáp ứng những thách thức ban đầu để phát triển kinh doanh tại một thị trường mới nổi. Bên cạnh đó, thị trường bất động sản Việt Nam vẫn còn bị kiểm soát chặt chẽ, các dự án có tiềm năng phát triển tốt khá khan hiếm. Khả năng tiếp cận nguồn dự án tiềm năng cũng vì thế mà hạn chế.

Theo đại diện JLL, không phải tự nhiên mà các nhà đầu tư nên dồn sự quan tâm đến phân khúc phải chăng, mà chính là vì nhu cầu lớn từ phía người tiêu dùng. Đa số dự án nằm ở phân khúc này đều có tỷ lệ bán thành công tốt và ổn định.

“Trong vòng 2 thập kỉ tới, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ dân số vàng. Tỷ lệ lao động trong lĩnh vực dịch vụ và sản xuất gia tăng, 25% dân số nằm trong độ tuổi từ 10 – 24, độ tuổi trung bình là khoảng 30 tuổi. Thế hệ ‘millennial’ được kỳ vọng sẽ là tầng lớp thúc đẩy cho phân khúc nhà ở bình dân trong những năm tiếp theo, đặc biệt là tại những khu dân cư nằm gần các khu công nghiệp có kết nối thuận tiện đến các trục đường chính.

Nhóm nhân khẩu học này sẵn sàng chi trả thêm để nâng cấp lên phân khúc trung cấp, có được kết nối tốt hơn với khu vực trung tâm và các cơ sở tiện ích như trường học, bệnh viện và công viên”, ông Stephen Wyatt, Tổng giám đốc của JLL Việt Nam nhận định.

Theo đại diện JLL, mặc dù phát triển nhà ở giá rẻ rất quan trọng để giảm bớt áp lực cho các thành phố, nhưng việc thiết kế và thực hiện các giải pháp nhà ở này trên cả nước cần rất nhiều hỗ trợ từ chính phủ. Một số giải pháp khả thi có thể đến từ mặt pháp lý như đặt ra hạn ngạch nhằm đảm bảo rằng luôn có một tỷ lệ căn hộ giá phải chăng nhất định trong mỗi dự án nhà ở, kết hợp với việc nới lỏng các quy định, quy hoạch cho nhà đầu tư.

Nguyễn Mạnh