Phát triển Nhà ở xã hội: Cần 1.000 - 2.000 tỷ đồng!
Theo kết quả điều tra dân số và nhà ở ngày 1/4/2019, cả nước có hơn 96,2 triệu dân, với tốc độ tăng khoảng 1 triệu người mỗi năm. Riêng TPHCM có hơn 8,9 triệu người (bao gồm cả người có đăng ký tạm trú từ 6 tháng trở lên), nhưng dân số thực tế lên đến khoảng 13 triệu người, trong đó có gần 3 triệu người nhập cư tạm trú ngắn hạn và khách vãng lai.
Tốc độ tăng dân số rất cao, tỷ lệ tăng bình quân 2,28%/năm trong 10 năm qua (cao gấp đôi mức tăng dân số bình quân 1,14% của cả nước). Bình quân cứ mỗi 5 năm tăng thêm khoảng 1 triệu người, gần 200.000 người/năm. Trong đó, tăng cơ học khoảng 140.000 người, tăng tự nhiên với khoảng 60.000 cháu bé chào đời.
Hiện nay, TPHCM có hơn 2,5 triệu hộ gia đình, tăng 1,4 lần so với năm 2009, trong đó, quy mô hộ gia đình hai thế hệ (cha mẹ và con cái) có từ 2-4 người chiếm tỷ lệ cao nhất (66,4%). Bên cạnh đó, hàng năm thành phố có khoảng 50.000 cặp kết hôn có nhu cầu tạo lập nhà ở riêng.
Theo số liệu của Bộ Xây dựng, nhu cầu nhà ở xã hội toàn quốc trong giai đoạn từ năm 2011-2020 cần khoảng 440.000 căn hộ. Trong đó, TPHCM khoảng 134.000 căn; Hà Nội khoảng 110.000 căn; Bình Dương 41.250 căn; Đồng Nai 36.700 căn; Đà Nẵng 11.500 căn...
Báo cáo của Sở Xây dựng TPHCM năm 2016 cũng cho thấy, tỷ lệ nhà bán kiên cố chiếm đến 60,1% và tỷ lệ nhà ở đơn sơ vẫn còn 0,7% tổng số nhà ở. Đến năm 2018, toàn thành phố có gần 500.000 hộ chưa có sở hữu nhà ở, ngoài ra còn có nhiều hộ gia đình đông người trong những căn nhà nhỏ có diện tích ở bình quân thấp hơn 10m2/người.
Viện Nghiên cứu Phát triển TPHCM thực hiện khảo sát thì có đến 81.000 hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu NƠXH trong giai đoạn 2016-2020. Trong đó, cán bộ công chức: 10.000; hộ thu nhập nghèo, cận nghèo: 39.000; lao động trong khu công nghiệp: 17.000. Hầu hết các nhóm đối tượng đều có xu hướng chọn phương thức thuê mua nhà ở xã hội chiếm tỷ lệ từ 65% đến 94%.
Cũng theo HoREA, kết quả thực hiện của các địa phương, đến nay cả nước mới thực hiện được khoảng 33% kế hoạch phát triển NƠXH đã đề ra và đã có hơn 80.000 hộ gia đình tạo lập được NƠXH.
Hiện nay, TPHCM đang triển khai kế hoạch xây dựng 39 dự án NƠXH với tổng số 44.701 căn hộ, và đến năm 2020 có thể hoàn thành 20.000 căn. Nhưng trên thực tế, do nguồn lực ngân sách có hạn, kể cả khi thực hiện phương thức xã hội hóa nên vẫn thiếu nguồn cung NƠXH chưa thể đáp ứng được nhu cầu nhà ở rất lớn nhất là tại Hà Nội, TPHCM…
Qua đó, Hiệp hội kiến nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, bổ sung "Danh mục chi thực hiện chính sách nhà ở xã hội" vào Nghị quyết số 1023 ngày 28/8/2015 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để có nguồn ngân sách hỗ trợ thực hiện chính sách NƠXH.
"Trên cơ sở đó, đề nghị Chính phủ tùy theo điều kiện ngân sách nhà nước để bố trí khoảng 1.000 - 2.000 tỷ đồng từ ngân sách nhà nước để thực hiện chính sách NƠXH", HoREA kiến nghị.
Quế Sơn